Những năm gần đây, tình hình bệnh trắng lá mía bùng phát và lây lan nhanh trên các cánh đồng mía của huyện Ia Pa. Tuy ngành chức năng, chính quyền và nhân dân địa phương tích cực tìm biện pháp hạn chế mức độ lây lan của loại bệnh này, nhưng diện tích trắng lá mía ngày càng gia tăng, gây thiệt hại lớn về kinh tế cho nông dân Ia Pa.
   Lâu nay, cây mía vẫn là nguồn thu nhập chính cho hàng ngàn hộ dân ở địa phương. Tuy nhiên, giờ đây, nhiều hộ trồng mía lao đao vì bị thiệt hại nặng nề khi bệnh trắng lá mía hoành hành, buộc phải cuốc bỏ một phần diện tích để tiêu hủy, xử lý, thậm chí là cày bỏ toàn bộ ruộng mía của gia đình. Tại xã Chư Răng, nơi có diện tích mía bị bệnh trắng lá lớn nhất huyện với hơn 231/607ha diện tích bị nhiễm toàn huyện, nhiều hộ trồng mía đang lâm vào cảnh khốn đốn, chán nản khi bỏ ra số tiền đầu tư lớn nhưng chưa thu hồi được vốn, nay lại tốn thêm tiền thuê máy cày, thuê nhân công cuốc bỏ…
   Ông Quy – người dân sống thôn Đoàn Kết, xã Chư Răng chỉ tay về phía ruộng mía nói: Tại cánh đồng Bình Trung 2A xã Chư Răng, gia đình tôi có trên 20 ha đất chuyên canh cây mía, những năm trước bệnh trắng lá đã xuất hiện nhưng luân phiên trên các diện tích từ 5-7 ha tùy vùng, đặc biệt năm nay xuất hiện bệnh nhiều diện tích nhất, giờ gia đình buộc phải cày bỏ gần 10 ha, sắp tới có thể toàn bộ diện tích, thiệt hại hàng tỷ đồng.
Cùng chung cảnh ngộ với ông Quy, bà Phạm Thị Vân cũng có diện tích gần 60 ha mía tại cánh đồng Bình Trung 2A đã và đang bị nhiễm bệnh trắng lá hơn 90%, buộc phải cày bỏ  hoàn toàn. Bà Vân tâm sự: Gia đình đã tìm đủ mọi biện pháp như: trồng đậu đen, gieo mè, bón phân, rắc vôi… luân canh cải tạo đất nhưng không khả quan. Niên vụ 2017- 2018, tôi chọn giống mía mới LK 9211 nhưng sau 1 vụ thu hoạch, mía lên mầm gặp 1-2 cơn mưa đầu mùa thì thấy ruộng mía trắng xóa.
   Thống kê của Trạm TT và BVTV huyện Ia Pa: bệnh trắng lá mía phát sinh gây hại cục bộ đầu tiên trên địa bàn trong niên vụ 2013-2014 với hơn 131 ha và gia tăng qua các năm. Riêng trong niên vụ mía 2018-2019, đến thời điểm tháng 5/2018 đã có 607 ha mía trên địa bàn huyện bị nhiễm bệnh trắng lá, tập trung ở các xã: Chư Răng hơn 231 ha, Pờ Tó hơn 160 ha, Kim Tân 130 ha... Trong 607 ha mía nhiễm bệnh, đến nay, có 233,8 ha được cày phá bỏ hoàn toàn. Hiện huyện đang tập trung xử lý hơn 373 ha mía bị nhiễm bệnh còn lại. Ông Nay Phum- Cán bộ kỹ thuật Trạm Trồng trọt và Bảo vệ thực vật huyện Ia Pa cho biết: Về phía trạm cũng chỉ biết tăng cường phối hợp với trạm nông vụ, UBND xã tăng cường hướng dẫn bà con nông dân xử lý để hạn chế thiệt hại đến mức thấp nhất.
   Trước tốc độ bùng phát của bệnh trắng lá mía, được biết, huyện Ia Pa và Công ty TNHH một thành viên Thành Thành Công Gia Lai đã tổ chức nhiều hội thảo, mời các chuyên gia vào cuộc để tìm nguyên nhân, giải pháp đối phó bệnh trắng lá mía. Nhưng vì chưa có thuốc đặc trị nên nông dân trồng mía ở Ia Pa vẫn đang phải loay hoay “sống chung” với bệnh trắng lá mía./.
                                                                                                                                                                       Mai Linh